De heropening van de badkuip: 'Remix the Collection' in het Stedelijk Museum Amsterdam

14 december 2017
Net terug van de perspreview van Stedelijk Base, 'Remix the Collection' als ik dit schrijf en nog steeds stupéfait. En erg enthousiast.
Maar wacht: laat ik bij het begin beginnen...


Het 'trappenhuis' in de nieuwbouw van architect Mels Crouwel (de Badkuip) met een  installatie van Barbara Kruger.
Één ding is zeker: tijdens de aanstaande nieuwjaarsborrel van het Stedelijk Museum Amsterdam zal er met afgrijzen achterom worden gekeken en zal men blij zijn dat ze een nieuwe start kunnen maken. Want het Amsterdamse Museum voor moderne en hedendaagse kunst en vormgeving heeft een behoorlijk turbulent jaar achter de rug.
Maar op de valreep van datzelfde jaar is er toch ook goed nieuws te melden én te vieren. Aanstaande zaterdag (16 december) opent Stedelijk Base: 'Remix the Collection'. Of anders gezegd: alle museumzalen zijn weer open en iedereen kan de Stedelijke kunst-toppers weer bekijken. Maar dan wel in een geheel verfriste context.

Let me be your guide

Kijk over mijn schouder mee tijdens de guided tour door co-curator Margriet Schavemaker, (namens directeur ad interim Jan Willem Sieburgh, voor de gelegenheid opgehouden in een vertraagde trein) en verbouw-architect en vormgever Rem Koolhaas langs de nieuwe collectie-opstelling.
Kom, dan lopen we een rondje Stedelijk Base.



'Remix the Collectie' begint met aan je linkerhand,  Breitner met 'de Dam', 1898 en op rechts, Sal Meijer, 'Opgang Stedelijk Museum', 1912.
2017 gaat de boeken in als een lastig jaar en dat is een understatement. Het begon in 2016 met alle kritiek op (toen nog) directeur Beatrix Ruf, die het plan had opgevat om de indeling van de tentoonstellingsruimten op de schop te nemen. De enorme expositiezaal in de kelder van de nieuwbouw (in de volksmond ook wel 'de badkuip') zou de vaste collectie moeten gaan herbergen. En zo geschiedde. De nieuwbouw-vleugel werd gesloten (met uitzondering van het entreegebied, dat op een later moment verbouwd zou gaan worden) met het plan om deze dan in mei van dit jaar feestelijk te openen. Maar helaas. Die planning werd niet gehaald, want de verbouwing (het museum spreekt liever van een herschikking) liep flinke vertraging op en kostte uiteindelijk ook veel meer dan begroot*.
* hoewel de meningen daarover zijn verdeeld. Het NRC berichtte dat een en ander bijna 2,9 miljoen euro zou hebben gekost (zo’n 2 miljoen méér dan was begroot), maar het museum bestrijdt dit. Die houden het op een overschrijding van zo'n 7 ton. 

'Rampjaar'

Klap op de vuurpijl was natuurlijk het overhaaste vertrek van Beatrix Ruf. De directeur - die in november 2014 was aangetreden - hield half oktober na de onthulling over nevenactiviteiten en het al dan niet melden daarvan, de eer aan zichzelf en vertrok (nadat op 1 oktober zakelijk directeur Karin van Gilst op eigen verzoek hetzelfde had gedaan). 



In de grijze 'kubus' is de Harrenstein slaapkamer (1926) van Gerrit Rietveld ondergebracht en bovenop heb je uitzicht over de museumzaal. 

Stedelijk Base

Maar goed, al deze beslommeringen zijn inmiddels verleden tijd en de nieuwe routing in het museum, de veranderde manier van presenteren van de eigen collectie én de verbouwing van het entree-gebied zijn een feit. Tijd voor een feestje.
'Stedelijk Base' is het sluitstuk van de nieuwe gebouw-indeling én de grootste collectie-presentatie van het Stedelijk ooit, dat - naar eigen zeggen - nu inzichtelijker is ingedeeld. "Het is het perfecte instapmoment voor wie kennis wil maken met moderne kunst en vormgeving, terwijl de kunstliefhebber de bekende Stedelijk-iconen in een nieuwe context kan ontdekken". En dat alles is mogelijk gemaakt door een "spectaculair tentoonstellingsconcept" dat speciaal ontworpen werd door AMO, het architectenbureau van Rem Koolhaas.





De nieuwe indeling in drie zones

Het vernieuwde Stedelijk Museum is vanaf zaterdag voor het grote publiek geopend en huisvest kunstwerken onderverdeeld in drie zones:

1. Stedelijk Base is de opstelling in de gehele nieuwbouw met ongeveer 700 kunstwerken uit de eigen collectie van het Stedelijk en geëxposeerd in een mix van allerhande disciplines. In de basement (de 'kelder') zie je de ontwikkelingen in de kunsten vanaf het einde van de 19e eeuw tot nu en dat gaat van Van Gogh, Mondriaan, Malevich, Toorop, Kusama en Rietveld tot Kiefer, Koons, Kruger, Sottsass, Van der Elsken, Dijkstra en Dumas. Ik citeer; "een perfecte kennismaking met de geschiedenis van de moderne kunst en vormgeving, die tegelijkertijd uitnodigt tot verrassende combinaties en dwarsverbanden.

2. Stedelijk Turns: is gelegen op de begane grond van de oudbouw uit 1895. Hier zie je ook werken uit het vaste assortiment van het museum, maar dan in actuele en thematische presentaties, en tenslotte

3. Stedelijk Now. Op de eerste verdieping van de oudbouw zullen voortaan de tijdelijke tentoonstellingen te zien zijn.




Tijdens de perspreview van de nieuwe indeling bleek hoe grensverleggend die presentatie is geworden (vandaar mijn geestdrift...!). Op de buitenwanden van de benedenzaal - dus rondom - hangen werken in chronologische volgorde. En met recyclebare, dus duurzame stalen schotten - zo dun als systeemwandjes (het lijkt wel bordkarton), maar in totaal 180 ton wegend - is het 'binnenveld' verdeeld als ware het een labyrinth.

Kunst én design

In de expositie 'Remix the Collection' wordt van alles door elkaar én met elkaar getoond. En met alles bedoel ik ook alles: schilderijen, (wand)kleden, installaties, foto’s, grafische kunst, woonaccessoires, stoelen, noem maar op. Dus autonome én toegepaste kunst. En dat is 'effe' wennen! Het NRC noemde het in hun recensie zelfs 'een uitdragerij' (een kwalificatie die de krant later heeft 'gerectificeerd'). En ik begrijp die vergelijk, maar die is mijns inziens veel te boute.




Trouwe lezers weten dat ik wars ben van een al te scherpe scheidslijn tussen beeldende kunst en design, dus na het zien van de nieuwe, interdisciplinaire opstelling ben ik heel blij verrast en een tevreden mens. Meer dan in het verleden zijn de kunstwerken uit een bepaalde periode gecombineerd en wordt de 'gebruikersvriendelijkheid' van kunst een onderwerp van gesprek.

De rangorde in de verschillende kunstuitingen is losgelaten, de volgorde niet. In Stedelijk Base is de ontwikkeling van de moderne en hedendaagse kunst en vormgeving heel goed te volgen. Margriet Schavemaker van het Stedelijk: "de presentatie zit vol verrassende dwarsverbanden, maar heeft ook een heldere tijdlijn. Daardoor zal voor de bezoeker steeds duidelijk zijn in welke periode in de kunstgeschiedenis hij zich bevindt."
Mooi!


Het moge duidelijk zijn, ik ben om!


-X-


PS: ik heb in dit bericht de kunstwerken niet toegeschreven. Mijn enige doel was om je een indruk te geven van de nieuwe vormgeving van de vaste collectie in het museum. Een verslag over de getoonde meesterwerken volgt.  


Een rondleiding door Rem Koolhaas
Alle (iPhone) foto's: www.agreylady.nl

Auto Post Signature

Auto Post  Signature