Esiri Erheriene-Essi in het Stedelijk Museum Amsterdam | KUNSTFLITS

6 december 2019
Ze heeft niet gewonnen, maar als een van de vier genomineerden voor de Prix de Rome 2019 zijn haar grote, kleurrijke doeken momenteel wel te zien in het Stedelijk MuseumEsiri Erheriene-Essi. Voor de tweejaarlijkse en oudste beeldende kunstenaarsprijs maakte zij een serie nieuwe schilderijen: 'The Inheritance (or Familiar Strangers)'.

Het zijn figuratieve canvassen van de 'familie doorsnee'. Hele gewone stervelingen in hele alledaagse situaties. Maar let op: schijn bedrieg. Want hoe algemeen de gebeurtenissen op de doeken ook moge zijn: het feit dat de mensen een donkere huidskleur hebben, maakt ze bijzonder. Vaak onbekend, vergeten of genegeerd.
In kunstflits #5 een blik op het ongewone gewone.


1. Luster's Pink Original, 2019. 2. Zaaloverzicht.
De olieverfschilderijen uit de reeks 'De Erfenis (of bekende vreemden)' stralen een geruststellende vertrouwdheid uit, want we zien herkenbare taferelen met een hoog toen-was-geluk-nog-heel-gewoon-gehalte. De doeken zijn als kiekjes die je in elk familie-album zou kunnen vinden. Snapshots en dan vaak van feestjes: zoals een kinderpartijtje of feestgangers met vrolijk gekleurde papieren punthoedjes. Of van een jongetje - overduidelijk de jarige job, die een verjaardagstaart aansnijdt. Een groepje fuifnummers op hun paasbest; een paar 'tantes' druk in gesprek; twee heren 'op chic'.

toen was geluk nog heel gewoon

Wel allemaal ietwat gedateerd, want aan de stijl van de kleding is op te maken, dat wat is vastgelegd al geruime tijd geleden plaatsvond. Soms typisch jaren vijftig, zoals bij 'Luster's Pink Original'* (zie eerste foto). De vrouwen dragen jurken zoals mijn moeder die toentertijd droeg. Een typisch gevalletje jeugdsentiment - iedereen zou zich met deze afbeeldingen kunnen identificeren.
Maar toch ook weer niet, want de personen op de schilderijen van Esiri Erheriene-Essi (1982, Londen) zijn zwarte mensen. De Britse kunstenaar verbeeldt individuen met een donkere huidskleur op een manier zoals wij ze niet vaak zien. Want in het westerse perspectief en dus ook hier in Nederland is de witte mens nog altijd het uitgangspunt. En vaak (of uitsluitend) te zien: wit, blond en blauwe ogen. En dat is enigszins gechargeerd en kort door de bocht, maar je begrijpt wat ik bedoel.
(* Luster's Pink Original is 'the Leader in African American Hair Care Products').

jeugdsentiment  

"Mijn werk getuigt van de normaliteit van zwarte levens”, aldus de kunstschilder. "Ik wil de rijkdom laten zien van de ’stille geschiedenissen’ van gewone levens, die vaak veronachtzaamd of vergeten zijn." En om dat te kunnen vastleggen, verzamelde Erheriene-Essi oude foto's van gekleurde en zwarte families en hun vrienden uit de jaren 50 tot 80 "waarbij ik de mensen op de foto's als 'vertrouwde vreemden' vastleg." De geportretteerden zijn oorspronkelijk afkomstig uit landen in Afrika en het Caraïbisch gebied.
En wie verder kijkt, ziet meer dan zijn neus lang is. Bij nadere bestudering ontdekt de toeschouwer intrigerende 'buttons' op de kleding en ook op de achtergrond schilderde de kunstenaar foto's, leuzen en krantenberichten van en over zwarte helden (ik herken Diana Ross, Angela Davis) en zwarte issues.





1. 'It wasn't how it was supposed to be, but it was how it was'. 2. Zaaloverzicht. 3. 'Having your cake and eating it too'. 4. Zaaloverzicht.
Op de lekker vet aangezette en levendige doeken hebben de naamloze mensen de hoofdrol. Het wie, wat, waar en hoe is onbekend, maar de Britse kunstenaar geeft ze op haar canvassen een gezicht. Omdat zij ze vastlegt, worden de mensen gekend. Zij laat zien wat in de kunstgeschiedenis achterwege is gebleven.
"De schilderijen verbeelden zowel het alledaagse als het politieke”, aldus Erheriene-Essi op zaal in het Stedelijk. "Of beter gezegd: het afbeelden van het alledaagse is (helaas) een politieke daad."

De serie van Esiri Erheriene-Essi is t/m 22 maart '20 te zien in het Stedelijk


-X-


En de Prix de Rome 2019?
Op  31 oktober wees minister Ingrid van Engelshoven van OC&W Rory Pilgrim aan als winnaar.

PS: Esiri Erheriene-Essi wordt vertegenwoordigd door Galerie Ron Mandos.


1. 'I was there when it happened'. 2. #selfiesouvenir voor 'What they did yesterday afternoon'. 
Tekst en alle (iPhone) foto's: @miriamvandermeer | www.agreylady.nl

Auto Post Signature

Auto Post  Signature