(Vooruit) blik op monumentaal ArtZuid

17 mei 2017
"Schatplichtig aan De Stijl" kopte Het Parool zaterdag 13 mei in een artikel over, en een interview mét Rudi Fuchs, curator van de beeldenroute ArtZuid en voormalig directeur van het Stedelijk Museum Amsterdam. En vervolgens schrijft de krant dat er bij ArtZuid "beeldhouwkunst van Nederlandse bodem" te zien is. Maar dat is slechts een deel van de waarheid, want er staat wel degelijk ook werk van buitenlandse kunstenaars, zo bleek tijdens de rondleiding die ik en ander 'persmuskieten' afgelopen dinsdag (16/5) maakte onder leiding van diezelfde Rudi Fuchs.
Op het George Gerswinplein (Zuidas) staat bijvoorbeeld 'Enlightened Universe': een monumentale installatie van de Spanjaard Cristóbal Gabarrón. En verder is er werk te zien van Ryszard Winiarski (Oekraïne), Miquel Barceló (Spanje), Arne Quinze (België) en Kurt Ryslavy (Oostenrijk).
Dan is er nóg een misverstand. Het Parool heeft het over 50 sculpturen en volgens 'oprichter' en directeur Cintha van Heeswijck zijn het er 60.
Ik heb ze niet geteld.
Loop je mee?




1. Ryszard Winiarski met 'math'. 2. Gust Romijn. 3.  Shinkichi Tajiri. 4. op de voorgrond: Sjoerd Buisman met 'Sphere' en achter: Gust Romijn 'Twee kolommen'.
Genoeg over Het Parool (het is niet mijn bedoeling het 'journaille' te bashen). We gaan genieten. Want dat is het: van 19 mei tot en met 17 september kun je de gratis toegankelijke tweejaarlijkse beeldenroute in de lommerrijke lanen van het mooie Amsterdam Zuid bezoeken. Waar je je - naast de beeldententoonstelling - kunt vergapen aan de prachtige villa's en chique Amsterdamse School-stijl woonblokken, onderdeel van het stedenbouwkundige 'Plan Zuid' van (stads) architect H.P. Berlage.

In het bezoekerscentrum op de hoek van de Apollolaan en de Minervalaan haal je een routebeschrijving en koop je de catalogus van deze vijfde (dus jubileum-) editie en dan maar slenteren, zou ik zeggen.

het betere buurtwerk

Toch mooi waar een buurtinitiatief toe kan leiden. Bij mij in de wijk komen we niet verder dan de jaarlijkse straatbarbecue, maar in Cintha van Heeswijck's Apollobuurt zijn de bewoners gewend om zaken ietwat ambitieuzer aan te pakken. En een beetje 'ons kent ons', want curator Rudi Fuchs woont om de hoek. In tien jaar tijd (van Heeswijck startte in 2007 met de idee voor een kunstroute, met de eerste ArtZuid-editie in 2009) groeide het evenement uit tot het grootste gratis kunst-event van Nederland met gemiddeld zo'n 375.000 bezoekers gedurende de 4 maanden van het bestaan. 



3 x Joep van Lieshout (Atelier van Lieshout)
Zoals je (wellicht) weet heb ik van kunsttheoretisch zaken geen verstand. Ik vind een kunstwerk mooi. Of niet. Top of flop, met hierboven Joep van Lieshout, een van mijn favorieten. (En niet heel erg abstract, toch? De relatie mens-dier, of preciezer: man-koe is in - ieder geval - twee van de drie werken duidelijk herkenbaar).

Staan/liggen/hangen/leunen

Spot on of, (en nu citeer ik uit een interview met kunstenaar Ruud Kuijer over ArtZuid in het NRC): "hij wijst naar zijn sculptuur, die inmiddels op zijn eigen betonnen sokkel voor het Hilton is geland – 'op de middenstip', lacht Kuijer". De kunstenaar maakte voor Art Zuid een nieuw object, het acht meter hoge, dertien ton wegende bouwwerk genaamd 'Hangend Vlak (staan/liggen/hangen/leunen)'. Platen, kolommen en blokken die schijnbaar willekeurig op en aan elkaar bevestigd zijn, maar het tegendeel is het geval. Hangend Vlak is als een (gewapend) betonnen blok gegoten, maar het werk werd dusdanig groot en zo zwaar dat het alleen in twee delen over de weg vervoerd mocht worden. Dus noodgedwongen en met veel kunst- en vliegwerk is het sculptuur tweedelig. Toch laat het zich als een geheel bekijken en dat was precies de bedoeling. Wij zien één kolossaal beeld dat mooi staat te wezen voor de ingang van het prestigieuze Hilton Hotel.
Op de middenstip!




1. (de 'bordjesmannen' aan het werk bij) 'Hangend Vlak' van 2. Ruud Kuijer. 3 Lon Pennock met 'Antipode' en 4. Rudi Fuchs geeft les in evenwicht.
Curator Rudi Fuchs, 75 jaar (en broos), hield voor de verzamelde pers en andere belangstellenden een vooral leerzame inleiding over zijn keuze voor abstracte beeldhouwwerken (hoewel er ook sculpturen zijn die wel degelijk 'ergens op lijken') en dan blijkt maar weer hoe het hebben van enige kennis van zaken kan bijdragen aan de algemene kunstbeleving. Maar als eerste relativeerde hij de gesuggereerde relatie van ArtZuid met het 100-jarige bestaan van De Stijl. Onzin! (Zei hij). Dat is er 'met de haren bijgesleept' (verrassend, die openhartigheid...).

(Les van) de nestor

Dan aanschouwelijk onderwijs van de eerbiedwaardige grijsaard met kartonnen ARTZuid-bekertjes. Daarmee liet hij zien hoe wankel evenwicht kan zijn. En dat principe gaat op voor veel van de kunstwerken in deze beeldenroute. Veel stapelwerk dat balans zoekt (bijvoorbeeld bij de 5 aanwezige werken van Ruud Kuijer). En zodoende kwam er nog een ander aspect van abstractie én kunst in de openbare ruimte aan de orde, namelijk de plaats van een sculptuur in de ruimte.



1. werk in uitvoering 2. Krijn de Koning aan het werk aan 'Composition, (the garden) en 3. werk in wording van Leo Vroegindeweij
Ik zal dat uitleggen (zoals Fuchs het mij ter plekke leerde). Bij kunst in een park, op straat of op een plein doet de omgeving ook een 'duit in het zakje'. Het kunstwerk moet 'concurreren' met alles wat er op straat gebeurt. En bij figuratief werk geeft het beeld zelf zijn plaatsbepaling ten opzichte van de toeschouwer. Figuratief werk heeft immers een voor- en een achterkant en dat bepaalt de plaats van het kunstwerk in de omringende ruimte. Bij abstract werk is dat niet het geval en zou je (theoretisch) met het beeld kunnen blijven draaien totdat het 'ideale plaatje' ontstaat. En dat is precies wat Fuchs deed. Samen met de kraanwagen-machinist (die beelden wegen tonnen): kijken, terug stappen, (nog) een tikkie draaien, nog eens kijken, iets naar achteren etc. etc. 





1. Gust Romijn 'Erector III'.  2. en 3. Esther Tielemans 4. Jeroen Henneman 5. (detail van) David Jablonowski

Dit blogbericht heet niet voor niks '(vooruit)blik', want bij de twee gelegenheden dat ik de beeldenroute bezocht (een keer voor een sneak peek én de perspresentatie) was er nog volop bedrijvigheid. En zeker niet alleen doordat Fuchs tot op het allerlaatste moment bezig was met het (her)schikken van de sculpturen.

Werk in uitvoering

De curator verscheen zelfs 'te laat' bij de perspresentatie, omdat hij bezig was twee beelden van plaats te wisselen. Ook enkele kunstenaars legden de laatste hand aan hun installatie, waardoor ook de bordjes met de naam van het werk én de kunstenaar nog ontbraken. Vandaar dat ik bij een aantal foto's geen bijschrift heb. Liever laat, dan fout (dus zodra ik zeker weet van wie welk werk is, zal ik dit aanvullen).
Klaas Gubbels

Geeft niks en het komt goed. En zoals je wellicht zult begrijpen, zie je hier slechts een schijntje van al het moois dat er deze zomer in de Apollobuurt en de Zuidas te zien is (de beelden op de Zuidas heb ik zelf ook nog niet gezien).
Aanstaande vrijdag (19/5) volgt de officiële opening en daarom volgt nog een tweede deel van dit relaas over de charmantste én imposantste beeldenroute van Nederland.

Informatie is te vinden op de website van ArtZuid.


-X-


To be continued.

alle (iPhone 6s) foto's: www.agreylady.nl

Auto Post Signature

Auto Post  Signature