Banksy, maar vooral Mary Quant: een stadssafari in Engeland.

22 juni 2019
Nou, hoe divers wil je het hebben? Straatartiest Banksy en de ontwerper van swingende sixties-mode Mary Quant. Beiden grootheden, maar ze hebben niks, maar dan ook helemaal niks met elkaar uitstaande. Sterker nog, Banksy was nog niet eens geboren toen de Britse modekoningin haar hoogtij-jaren beleefde. Toch neem ik je vandaag mee op reis langs uitingen van deze creatievelingen, want alle twee zijn ze te zien in het urbane Engeland. En dat is waar ik mij de afgelopen week bevond.

Kijk en lees mee naar het eerste deel van een verslag over mijn kunstreis naar (respectievelijk) de ruige havenstad Bristol en de hectische Britse hoofdstad Londen.
Ga je mee op stadssafari?



1. Promotiefoto 'Mary Quant and models at the 'Quant Afoot' launch', 1967 (Quant zit middenvoor op de grond). 2. Banksy, 'Devolved Parliament', 2009 in Bristol Museum & Art Gallery. 3. Uw razende reporter bij Banksy, 'Extinction Rebellion', 2019 bij Marble Arch. 
Ik begin dit relaas in het graffiti- en street art-eldorado Bristol. In de eigenzinnige en vrijgevochten havenstad heerst al decennia een creatieve vibe waarbinnen het artistieke spuit- en stencilwerk uitstekend gedijt. In 1974 geboortestad van de over de hele wereld beroemde Banksy. Alles rondom deze geveltoerist is onduidelijk, behalve zijn geboortejaar en -plaats. Zoveel is wél duidelijk. En in Bristol zijn relatief veel Banksy-murals-in-the-wild te bewonderen (en daarover maakte ik al eerder een verslag).
 
De geheimzinnige verschijning laat recentelijk weer wat meer van zich horen. Zo kennen we allemaal de soap 'Bansky en het shredder-incident', waarbij het schilderij 'Meisje met ballon' zichzelf tijdens een Sotheby's veiling begin oktober vorig jaar (deels) vernietigde. Met "ook de drang tot vernielen is een creatieve drang'', (overigens een uitspraak van Picasso) verklaarde Banksy zijn destructieve daad op zijn Instagram-account.
Hij was ook even in Venetië. Begin mei werd daar de Biënnale, het internationale kunstfestival geopend en de street artist maakte op het San Marcoplein een humoristisch statement onder de noemer 'Venice in oil' (een filmpje zie je hier).

exit brexit

Lang verhaal kort en dus terug naar Bristol. De must see tijdens dit bezoek aan de stad hangt momenteel in het Bristol Museum & Art Gallery. Heel atypisch voor de straatkunstenaar (want het is een groot canvas) zie je daar zijn 'Devolved Parliament' (uit 2009). Het schilderij - olieverf en digitale print - is een voorstelling van het Britse Lagerhuis* dat in dit geval bevolkt wordt door apen. Door chimpansees. Het werd op 29 maart** opnieuw opgehangen om zowel de Banksy-tentoonstelling tien jaar eerder in de herinnering te brengen, maar zeker ook om uiting te geven aan de frustratie over de Britse chaos rondom Brexit.
* The House of Commons; de Tweede Kamer. ** 29 maart was oorspronkelijk de datum voor de uittreding.

En in Londen is er sinds april jl. een nieuwe én - zoals gewoonlijk - politiek getinte Banksy te bewonderen en deze heeft voor mij een persoonlijk tintje. Op een laag muurtje naast Marble Arch bij de ingang van Hyde Park (bij 'Speakers' Corner'), zie je een meisje met het logo van Extinction Rebellion, een wereldwijde actiegroep van klimaatactivisten (waar mijn zoon Rogier en zijn Engelse Rachel ook 'lid' van zijn, vandaar) met daarbij de tekst: from this moment despair ends and tactics begin*. Mooi dat Banksy dit geweldloze activisme ondersteunt.
* "vanaf dit moment eindigt wanhoop en start tactiek."







1. De aankondiging in het V&A. 2. Mary Quant met celeb haarstylist Vidal Sassoon, 1964. 3. Quant introduceerde de jersey jurk. 4. 'A crate full of Quant', de ontwerpster, (haar echtgenoot) Alexander Plunket Greene en 9 modellen, 1966. 5. 'Shirtdress with shorts', 1966. 6. 'Coat-dress', 1962.
En dan iets heel anders, namelijk de hot pants & miniskirts in felle kleuren met daaronder 'te gekke' fantasie-panty's. Ietwat psychedelische patronen. Dat kán niet anders dan het werk zijn van de modekoningin uit de sixtiesMary Quant en nu te zien in het Victoria and Albert. Maar laat ik bij het begin beginnen.

Ná het bliksembezoek aan Bristol (vooral in het teken van een weerzien met mijn zoon en schoondochter) nam ik de trein naar Londen. Zo'n veertig jaar geleden (!) was ik er voor het laatst, dus hoogste tijd voor een hernieuwde kennismaking. Op de planning vooral en alleen kunst. Ik bezocht het Design Museum (daar had ik wel wat meer van verwacht); het bovengenoemde Victoria and Albert Museum (oftewel het V&A); Tate Modern én Tate Britain. En passant (...) liep ik ook nog even binnen in het immense National Gallery: bij een normaal bezoek toch al gauw een dagtaak, met een niet te onderschatten mogelijkheid om er te verdwalen (maar dat geldt voor de andere musea trouwens ook). 

fuifnummers, mods en nozems

Het fijne van Britse musea is, is dat de vaste collectie gratis en voor niks te bewonderen is. Alleen voor speciale blockbuster-tentoonstellingen betaal je (meestal een forse) entreeprijs (zoals 'Van Gogh in Britain' voor, omgerekend zo'n 25 euro). Ik besloot mij volledig te focussen op de vrij toegankelijke (want die vaste collecties die ken ik immers niet), met als uitzondering de expositie 'Mary Quant' in het V&A (uiteraard stond ook 'DIOR' hoog op mijn verlanglijstje, maar die is al maanden uitverkocht. Doch niet getreurd! In 2020 komt de expo naar het Gemeentemuseum in Den Haag).

babydoll en bakvissen

Goed. Mary Quant (1934, Londen, VK). 'Dame', dus geridderd door de Britse koningin wegens haar inzet voor de mode-industrie en die bijdrage was niet gering. Hoewel er getwijfeld wordt aan het feit of zíj degene was die de hot pants en minirok uitgevonden heeft (was het misschien toch de Fransman Courrèges of de Spanjaard Balenciaga?); door Mary Quant werden deze kledingstukken wel razend populair.






1. Top, 1963. 2. Reclamecampagne voor 'Q-form' ondergoed, 1965. 3. Mary Quant voor haar 2e Bazaar-winkel in Knightsbridge, 1960. 4. Regenjas van PVC, 1966. 5. Jurken uit de 'Jersey-dress' serie, 1967. 6. 'Cry Baby', advertentie voor een nieuw product: waterproof mascara, 1967. 
In 1955 opende Quant haar boetiek Bazaar op King's Road in het swingende Zuid-Londense Chelsea. Toentertijd het 'lifestyle-centrum' van de Britse hoofdstad. Zien en gezien worden en dan natuurlijk wel in de toen heel uitdagende kledij van Mary Quant. Haar motto: vrouwelijke zelfverzekerdheid en vrijheid.
Quant was haar eigen doelgroep. Jong, creatief, ambitieus en weerbaar. "Ze bevrijdde Britse vrouwen van strakke tailles en zedige roklengten." Met een kort kapsel in bob-stijl mét pony door celeb hairstylist Vidal Sassoon en zelf ook gestoken in micro-mini, knielaarzen en/of in een zogenaamde lakjas: een regenjas van het 'nieuwe' materiaal PVC. Vandaag de dag is dat vanzelfsprekend en normaal, destijds was het hoogst ongebruikelijk. "Die omkering van de piramide, waarbij de inspiratie van onderuit kwam, bestempelde Vogue-hoofdredactrice Diana Vreeland in 1965 als een YouthQuake."

Groovy: the swinging sixties 

De populariteit van Mary Quant piekte in het midden van de jaren zestig. De ontwerper wilde voor iedereen bereikbare moderne, comfortabele en (dus) draagbare kleren maken: ook voor vrouwen met een kleine beurs. In de Verenigde Staten was het Quant-label in warenhuizen te koop en vervolgens kwam er ook een goedkope 'Ginger'-lijn. Voor wie ook deze kleding te duur was, had Quant patronen waarmee je zelf een outfit kon naaien. Later volgden ook schoenen, ondergoed (bustehouder en panty-broek in plaats van het corset), accessoires en make-up-producten.

Uiteindelijk duurde Quant's modieuze loopbaan zo'n twintig jaar: van 1955 tot 1975 en daarna bleek haar make-up het meeste bestendige en succesvolle. "Hoewel haar populariteit, zodanig verbonden met de sixtiesstijl, uitdoofde toen de mode gaandeweg veranderde, bleef Quant cosmetica produceren."
De fashion queen verkocht in 2000 haar onderneming aan een Japans bedrijf, dat in zo'n 15 winkels in het land van de Rijzende Zon (en een webshop) vooral Quant make-up verkoopt, maar ook van die schattige 'kawaii'-versies van de door Quant beroemde gemaakte mini-rokjes en -jurkjes.

#memyselfandi voor het kenmerkende logo van Mary Quant. (Het wordt tijd voor een lesje Photoshop... :-)
Mary Quant', tot en met 16 februari 2020 in het V&A-museum in Londen. En voor deze museumtip geldt meer dan ooit: kijk op de website en bestel je kaarten online. 


-X-


Je begrijpt na het lezen van mijn relaas: ik ben er nog niet klaar mee. Ik kan niet anders dan ook mijn bezoek aan twee van de Tate-vestigingen met je delen. So stay tuned voor meer zielenroerselen over mijn strooptocht door Londen. 

Hieronder een foto van een wat oudere Banksy in het hippe Shoreditch. Het kostte mij  (weer) heel veel moeite om deze mural te traceren. Ondanks allerlei moderne technieken (GPS, Google Maps) blijft het lastig om de precieze locatie te achterhalen. Of, een prijzig alternatief: een gids inhuren (maar daar ben ik dan weer te krenterig voor... :-)

'A policeman and his poodle', bij Cargo in Rivington Street, Shoreditch, Londen.
Bronnen: de Volkskrant, Wikipedia, de Tijd, V&ADezeen
Tekst en alle (iPhone) foto's: ©MiriamvanderMeer | www.agreylady.nl

Auto Post Signature

Auto Post  Signature